Dấu hiệu thiếu vitamin D ở người lớn mà bạn cần chú ý
Vitamin D là một dưỡng chất vô cùng quan trọng đối với cơ thể, giúp duy trì xương chắc khỏe, cải thiện sức khỏe tinh thần và hỗ trợ ngủ ngon. Thiếu vitamin D có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau với các triệu chứng phụ thuộc vào mức độ thiếu hụt và tình trạng cụ thể của mỗi người. Nắm được dấu hiệu thiếu vitamin D có thể giúp bạn sớm nhận biết và có hướng xử lý kịp thời tình trạng này.
Là một dưỡng chất tan trong chất béo, vitamin D đóng vai trò quan trọng và chủ yếu được cung cấp từ các nguồn bên ngoài. Vitamin D có nhiều dạng từ D1 đến D5 nhưng 2 dạng thường gặp và có tác dụng lớn tới sức khỏe con người là vitamin D2 (ergocalciferol) và vitamin D3 (cholecalciferol).
Tại sao cơ thể thiếu vitamin D?
Trước khi tìm hiểu dấu hiệu thiếu vitamin D, bạn cần nắm được các nguyên nhân gây ra vấn đề này. Một số nguyên nhân có thể dẫn đến tình trạng thiếu hụt vitamin D bao gồm:
- Bổ sung thiếu: Cơ thể không nhận đủ các dưỡng chất quan trọng trong đó có vitamin D từ chế độ ăn uống hàng ngày có thể dẫn đến các dấu hiệu hoặc bệnh lý liên quan đến thiếu hụt dưỡng chất này.
- Hấp thu kém: Các bệnh lý về gan, tụy, bệnh Celiac gây rối loạn đường ruột, hoặc các vấn đề tiêu hóa khác có thể làm giảm khả năng hấp thu vitamin D của cơ thể.
- Thể trạng: Người béo phì với chỉ số BMI cao thường có mức vitamin D thấp hơn khoảng 18% so với người bình thường.
- Ít tiếp xúc với ánh nắng: Việc tiếp xúc quá ít với ánh nắng mặt trời hoặc sử dụng kem chống nắng có độ SPF cao thường xuyên có thể ảnh hưởng đến khả năng tổng hợp vitamin D từ ánh nắng.
- Độ tuổi: Khi cơ thể già đi, các chức năng chuyển hóa và hấp thu dinh dưỡng suy giảm, làm giảm khả năng tổng hợp và sử dụng vitamin D.
- Biến chứng bệnh: Một số bệnh lý như: Bệnh thận, bệnh về hạch bạch huyết, bệnh cường giáp và các tình trạng mãn tính khác có thể làm giảm mức vitamin D trong cơ thể.
- Ảnh hưởng của thuốc: Một số loại thuốc như: Glucocorticoid, thuốc điều trị HIV/AIDS, thuốc kháng nấm và thuốc chống động kinh có thể ảnh hưởng đến mức vitamin D trong cơ thể.
Đối tượng dễ bị thiếu hụt vitamin D
Bất kỳ ai cũng có thể bị thiếu vitamin D nếu không nhận đủ từ chế độ dinh dưỡng hàng ngày. Đặc biệt, các nhóm đối tượng dưới đây có nguy cơ cao hơn và cần được chú ý đặc biệt về việc bổ sung vitamin D:
- Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ;
- Người cao tuổi;
- Người có làn da sẫm màu;
- Người béo phì;
- Người đang dùng thuốc điều trị bệnh mỡ trong máu, thuốc chống động kinh, thuốc kháng viêm;
- Người mắc các bệnh về tiêu hóa…
Dấu hiệu thiếu vitamin D bạn cần biết
Dưới đây là những dấu hiệu thiếu vitamin D thường gặp bạn cần lưu ý:
Thường xuyên ốm, dễ nhiễm bệnh
Một trong những vai trò quan trọng nhất của vitamin D là duy trì hệ thống miễn dịch khỏe mạnh, giúp cơ thể chống lại virus và vi khuẩn gây bệnh. Thiếu vitamin D có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh hoặc nhiễm trùng. Do đó, nếu thường xuyên bị bệnh, đặc biệt là cảm lạnh hoặc cúm, đây có thể là dấu hiệu thiếu vitamin D.
Mệt mỏi
Cảm giác mệt mỏi có thể do nhiều nguyên nhân và thiếu hụt vitamin D là một trong số đó. Các nghiên cứu cho thấy nồng độ vitamin D trong máu thấp có thể gây ra mệt mỏi ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.
Đau xương và lưng
Nồng độ vitamin D trong máu thấp có thể là nguyên nhân gây đau xương và đau lưng. Nhiều nghiên cứu lớn đã tìm thấy mối liên hệ giữa thiếu vitamin D và đau lưng mãn tính. Những người thiếu vitamin D có nguy cơ cao bị đau lưng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày.
Trầm cảm
Trầm cảm cũng là một dấu hiệu thiếu vitamin D cần được lưu ý. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa mức độ vitamin D thấp và bệnh trầm cảm. Cung cấp vitamin D cho những người thiếu hụt có thể giúp cải thiện triệu chứng trầm cảm, bao gồm cả chứng trầm cảm theo mùa.
Mất xương
Vitamin D giữ vai trò quan trọng trong việc hấp thụ canxi và chuyển hóa xương. Nhiều người cao tuổi bị mất xương có thể do thiếu vitamin D, chứ không chỉ do thiếu canxi. Mật độ xương thấp là dấu hiệu cho thấy xương đã mất canxi và các khoáng chất khác, làm tăng nguy cơ gãy xương, đặc biệt là ở phụ nữ cao tuổi.
Đau cơ
Đau cơ có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân và thiếu vitamin D là một trong số đó. Một số nghiên cứu đã cho thấy thiếu vitamin D có thể gây đau cơ ở cả trẻ em và người lớn. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng bổ sung vitamin D có thể giảm đau cơ rõ rệt.
Vết thương chậm lành
Vitamin D giúp tăng cường sản xuất các hợp chất quan trọng trong quá trình hồi phục vết thương. Vết thương chậm lành sau chấn thương hay phẫu thuật có thể là dấu hiệu cho thấy mức vitamin D trong cơ thể quá thấp.
Thiếu vitamin D gây ra bệnh gì?
Thiếu vitamin D gây bệnh gì? Thiếu vitamin D có thể dẫn đến nhiều bệnh nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe như:
- Hen phế quản: Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường và điều hòa hệ miễn dịch. Đối với những người mắc hen phế quản hoặc viêm phế quản mạn tính, vitamin D giúp tăng cường sức đề kháng. Thiếu vitamin D kéo dài có thể làm suy giảm chức năng sinh lý của phổi, đặc biệt là ở trẻ em.
- Tim mạch: Vitamin D rất hữu ích trong việc ổn định huyết áp và phòng ngừa các bệnh tim mạch. Thiếu hụt vitamin D có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như: Xơ vữa động mạch, tắc mạch, rối loạn nhịp tim và đột quỵ.
- Bệnh răng miệng: Vitamin D có mối liên hệ mật thiết với sức khỏe và cấu trúc của răng, đặc biệt là ở trẻ em. Thiếu vitamin D có thể ảnh hưởng đến sự hình thành và độ chắc khỏe của răng.
- Viêm nhiễm: Hệ miễn dịch suy yếu do thiếu vitamin D có thể làm cơ thể dễ mắc các bệnh viêm nhiễm. Điều này bao gồm cả viêm nhiễm ngoài da như: Lupus, mẩn ngứa và các bệnh viêm nhiễm bên trong như: Viêm ruột, viêm khớp dạng thấp.
- Các bệnh tâm lý: Vitamin D ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của não bộ. Thiếu vitamin D có thể dẫn đến các vấn đề về rối loạn tâm lý, đặc biệt là ở người cao tuổi. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể góp phần vào sự phát triển của các bệnh như: Trầm cảm và lo âu.
- Loãng xương: Mật độ xương phụ thuộc lớn vào lượng vitamin D cung cấp hàng ngày. Thiếu vitamin D khiến xương trở nên suy yếu, làm tăng nguy cơ gãy xương. Điều này đặc biệt quan trọng đối với người cao tuổi.
Điều trị thiếu vitamin D
Khuyến nghị điều trị thiếu vitamin D cụ thể như sau:
- Mức vitamin D dưới 25 nanomoles/lít (nmol/l): Cần điều trị ngay.
- Mức vitamin D từ 25-50 nmol/l: Cần điều trị nếu có dấu hiệu thiếu hụt.
- Mức đủ vitamin D: Trên 50 nmol/l.
Liều dùng:
- Người lớn bị thiếu vitamin D: Bổ sung mỗi ngày 6.000 IU vitamin D-3 trong 8 tuần hoặc 50.000 IU mỗi tuần trong 8 tuần.
- Khi mức độ vitamin D đạt đủ: Dùng liều duy trì 2.000 IU mỗi ngày.
Bác sĩ cũng có thể khuyến nghị cách bổ sung canxi cho người lớn phù hợp và đưa ra các lời khuyên về chế độ ăn uống và lối sống, bao gồm việc phơi nắng hợp lý vì ánh nắng mặt trời là nguồn cung cấp vitamin D tự nhiên.
Vitamin D là một loại hormone nội sinh quan trọng và tình trạng thiếu hụt dưỡng chất này có thể dẫn đến nhiều biểu hiện cảnh báo rõ ràng. Nếu nhận thấy các dấu hiệu thiếu vitamin D, hãy đi khám và nhận tư vấn bác sĩ. Trước khi dùng các chất bổ sung, cần có ý kiến của chuyên gia để tránh sử dụng vượt quá lượng khuyến nghị, vì cả thiếu và thừa vitamin D đều có thể gây hại cho sức khỏe.